Sędzia - status prawny
Od 1989 sędziów powołuje Prezydent RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa.
W Polsce pozycję ustrojową sędziów, ich prawa i obowiązki, zasady powoływania i odwoływania na stanowiska oraz wynagradzania regulują:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej,
Ustawa z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2013 r. poz. 499, ze zm.),
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. ? Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 133, ze zm.),
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. ? Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1647, ze zm.),
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. ? Prawo o ustroju sądów wojskowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 358),
Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 293),
Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 925, ze zm.).
Do podstawowych ustrojowych zasad związanych z tym zawodem należą, we wszystkich rodzajach sądownictwa:
niezawisłość,
nieusuwalność,
niedopuszczalność przeniesienia na inne miejsce służbowe bez zgody sędziego (z wyjątkami),
immunitet formalno-materialny.
Atrybuty te nie dotyczą w pełnym zakresie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, którzy wybierani są przez Sejm na kadencje (nie pełnią służby bezterminowo) oraz w niewielkim zakresie dotyczą sędziów Trybunału Stanu, którzy pełnią te funkcje niezawodowo, jako że Trybunał Stanu orzeka tylko w przypadku potrzeby zwołania go i sędziami, wybieranymi również na kadencje, są prawnicy wykonujący inne zawody.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/S%C4%99dzia
Czy sędzia ponosi odpowiedzialność?
Za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawnych i uchybienia godności urzędu, sędzia odpowiada dyscyplinarnie.
Karami dyscyplinarnymi są:
upomnienie,
nagana,
usunięcie z zajmowanej funkcji,
przeniesienie na inne miejsce służbowe,
złożenie sędziego z urzędu.
Od 2007 do maja 2012 sądy dyscyplinarne pierwszej instancji wydały wyroki w 388 sprawach wydalając z zawodu 15 sędziów, 21 przeniesiono, 8 usunięto z zajmowanych funkcji, 68 otrzymało naganę, 94 upomnienie2.
Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych są powołane sądy apelacyjne i Sąd Najwyższy działające jako sądy dyscyplinarne. W sprawach dyscyplinarnych sędziów sądów administracyjnych, w tym sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, powołany jest Naczelny Sąd Administracyjny, który działa zarówno jako sąd pierwszej jak i drugiej instancji. W sprawach sędziów sądów wojskowych orzekają jako sądy dyscyplinarne wojskowe sądy okręgowe i Sąd Najwyższy Izba Wojskowa.
W sprawach dyscyplinarnych sędziów Sądu Najwyższego orzeka w obu instancjach Sąd Najwyższy, zaś w sprawach sędziów Trybunału Konstytucyjnego ? ten Trybunał w obu instancjach.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/S%C4%99dzia
W jakich sytuacjach należy zasięgnąć porady prawnika?
W życiu zdarzają się różne trudne sytuacje, które wymagają znajomości prawa. Oczywiście trudno jest na bieżąco śledzić zmiany w przepisach, co może w efekcie doprowadzić do strat finansowych. W sytuacjach, kiedy zachodzi potrzeba dowiedzenia swoich praw lub niewinności przed sądem zwracamy się o pomoc do prawnika, ale do specjalisty warto zwrócić się również podczas rozwodu, kiedy prowadzimy własną firmę i pewne kwestie budzą nasze wątpliwości, czy też ? kiedy musimy odzyskać należności od nierzetelnych kontrahentów. Niektóre osoby uważają, że wystarczy zaznajomić się a aktualnymi przepisami prawa, jednak tylko specjalista będzie w stanie udzielić wymiernej i wartościowej pomocy. Jako osoba z zewnątrz, oceni sytuację ?na chłodno? i zaproponuje najlepsze rozwiązania.